Polski Ład ma zlikwidować szarą strefę

Szara strefa to termin odnoszący się do działalności gospodarczej w kraju, która nie jest rejestrowana w statystykach publicznych, a także prowadzona w dużej mierze poza prawem. Mogą to być zarówno działania legalne, jak i nielegalne. Szara strefa obejmuje różne rodzaje transakcji i relacji, w tym pracę zarobkową „na czarno”, sprzedaż towarów lub usług „na czarno” oraz uchylanie się od płacenia podatków przez osoby fizyczne.

Polski Ład 2022 – co się zmieni dla zatrudniających „na czarno”

Obowiązujący od początku 2022 roku Polski Ład ma na celu wyeliminowanie krajowej szarej strefy, a konkretnie praktyk przedsiębiorców zatrudniających pracowników „na czarno” lub wypłacających wynagrodzenia „pod stołem” oraz dokonujących transakcji bez użycia kas fiskalnych lub terminali płatniczych. W tym celu Rozporządzenie wprowadza nowe ograniczenia i kary, które mają dyscyplinować przedsiębiorców i mobilizować ich do zaprzestania działalności w szarej strefie.

Polski Ład nałoży sankcje na nieuczciwych przedsiębiorców

Rozporządzenie stanowi odejście od dotychczasowych prób walki z unikaniem opodatkowania. W swojej formie odbiega od dotychczasowych rozwiązań prawnych, które skupiały się na karaniu przedsiębiorców za naruszenia popełniane przez ich pracowników w zakresie wypłaty wynagrodzeń czy prowadzenia działalności na kasie fiskalnej. „Polski Ład” wyraźnie koncentruje się na karaniu przedsiębiorców za nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z prawa podatkowego, co znajduje odzwierciedlenie zarówno w przepisach prawa, jak i nowych sankcjach za ich nieprzestrzeganie.

Podatki i opłaty w Polskim Ładzie

Główną normą „Polskiego Ładu” jest zasada odpowiedzialności przedsiębiorców za wszystkie należne od nich podatki i opłaty. Po 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorca będzie zobowiązany do rejestrowania wszystkich transakcji gospodarczych w księgach (elektronicznych lub papierowych), wystawiania faktur oraz dokonywania wszelkich płatności przelewem bankowym lub kartą kredytową za pośrednictwem terminala płatniczego.

Czy faktycznie polska gospodarka się zmieni?

Problem polskiej szarej strefy jest tak stary jak polska gospodarka. Problem ten nasilił się jeszcze bardziej w latach 90-tych, kiedy Polska przechodziła okres transformacji i zmieniało się wiele regulacji cenowych. Był to czas, w którym kwitła szara strefa, a ludzie często byli opłacani pod stołem.

Dziś sytuacja jest jednak inna. Polska gospodarka ustabilizowała się, a szara strefa została w dużej mierze skontrolowana zarówno przez urzędy skarbowe, jak i policję. W 2010 r. stanowiła ona zaledwie 0,8 proc. obrotów handlu zagranicznego w Polsce, jak podaje Fundacja Porozumienie na rzecz Wspierania Rozwoju Nowej Gospodarki; w 2014 – 0,6 proc. a w 2016 – 0,5 proc.

Nie oznacza to jednak, że nie będzie już pokusy wykorzystywania rozbieżności w cenach między rynkiem oficjalnym a szarym.

Twórcy Polskiego Ładu nie postrzegają swojej pracy jedynie jako walki z ewentualnymi oszustami: zależy im przede wszystkim na stworzeniu środowiska, w którym przedsiębiorcy rozumieją, że muszą grać zgodnie z zasadami – nie tylko dlatego, że oznacza to ochronę ich własnych interesów, ale także dlatego, że jest to oznaka dobrego zarządzania.